رخداد و بازگشت آینده‌ی دیگر

مهدی معافی

ما اغلب از زبان مقامات سیاسی و اجرایی جمهوری اسلامی ایده‌هایی را می‌شنویم که تمنای قدرت‌مند‌شدن از آن برمی‌خیزد و این قدرت‌مند شدن برای هر کشور و ملتی ضروری است. به‌طور مشخص وقتی می‌پرسیم که چرا وضعیت آرمانی محقق نشده است و وضع کنونی چنین است، آن‌ها شما را به فردای قدرت‌مندشدن احاله می‌دهند.

آیا چشم‌انداز داشتن ضروری است؟

محمد مهدی علی‌شیری

چشم‌انداز از جمله موضوعات مرتبط با مدیریت استراتژیك است كه در سال‌های اخیر به شكل جدی مورد توجه مدیران و فعالان در عرصه‌های مختلف قرار گرفته است. از چشم‌انداز بیست ساله برای كشور شروع كنید، با یك بررسی كوچك به وزارت‌خانه‌هایی می‌رسید كه چشم‌انداز دارند؛ بعد با سازمان‌های بزرگ اقتصادی روبه‌رو می‌شوید و این سیر تا امام‌زاده‌ها و مساجد هم ادامه پیدا می‌كند. فكر می‌كنم بررسی این موضوع كه چرا چشم‌انداز تا این حد با ذائقه‌ی ما ایرانی‌ها جور شده است، به خودی خود موضوعی قابل مطالعه است. اما واجب‌تر از چنین مطالعه‌ای، بررسی واقعیت‌های پیرامون مفهوم چشم‌انداز است. واقعیت‌هایی كه پشتِ پرده‌ی بزرگی از تبلیغات پنهان شده‌اند. در این نوشتار، چند سؤال كلیدی در زمینه‌ی چشم‌انداز را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

آینده‌ی ما، آینده‌ی اکنون ماست

دکتر رضا داوری اردکانی

آینده‌نگری مسبوق به قصد تغییر و اصلاح و تعیّن بخشیدن به آینده است و عجیب نیست که در این اواخر آن را با استراتژی خلط کرده‌اند. اما باید توجه کرد که گرچه سیاست‌ها در تاریخ بی‌تأثیر نیستند، اما راهبردهایی شبیه به آینده‌نگری همواره به همان نتایجی که سیاست‌گذاران در نظر داشتند، نمی‌رسد. گذشتگان اگر از آینده چیزی می‌گفتند برنامه‌ای برای تحقق آینده نداشتند. شاید سابقه‌ی آینده‌نگری به‌طور کلی به زمانی برسد که یونانیان طرح تربیت را در نسبت با سیاست و پرورش سیاسی درانداختند.

تقدیر تکنولوژیک ایران آینده

گفت‌و‌گو با دکتر علی اکبر جلالی

لطفا در ابتدا اندکی از خود و نظریه‌ی موج چهارم بگویید.

بنده بعد از آقای تافلر که نظریه‌ی موج سوم را مطرح کردند، نظریه‌ی موج چهارم را مطرح کردم؛ عصر مجازی(Virtual Age) که آینده‌ی جدیدی را برای بشر براساس توسعه‌ی فن‌آوری ترسیم می‌کند. تافلر در نظریه‌ی موج سوم، جهان را در دنیای دو بعدی اینترنت می‌بیند. بنده اعتقاد دارم که این دنیای دو‌بعدی در آینده‌ی جدید سه‌بعدی می‌شود؛

آیا چشم‌انداز، آینده‌ی ما را خواهد ساخت؟

مهدی مظفری‌نیا

سند چشم‌انداز چیست؟ آیا آینده‌ی ماست؟ چه کمکی در ساخت آینده به ما می‌کند؟ آیا ما با چشم‌انداز می‌توانیم آینده خود را بسازیم؟آیا امکان آینده‌نگاری دارد؟ امکان ساخت آینده‌ی ما را دارد؟ آیا می‌تواند توصیف‌گر آینده‌ی ما باشد؟ آیا امکان تحقق دارد؟ چرا سند چشم‌انداز می‌نویسیم؟ ما چه نیازی به سند چشم‌انداز داریم؟ چرا در گذشته نبود؟ آیا با چشم‌انداز از آینده‌ی خود مطمئن می‌شویم؟ آیا با سندنویسی آینده‌ی خود را بیمه و تأمین می‌کنیم و در سیطره‌ی خود می‌گیریم؟ چگونه می‌توان چشم‌انداز نوشت؟ چه بصیرت‌هایی لازم است؟ چه ملاحظاتی دارد؟ چشم‌اندازنویسان، آینده را چگونه می‌یابند؟ چگونه به آینده می‌رسند تا آن را بنویسند؟آینده متأثر از چیست؟ چه چیزی بیش از همه در ساخت آینده اثرگذار است؟ آیا در محتوای چشم‌انداز، مؤلفه‌های اثرگذار مشخص هستند؟

چشم‌انداز تمدنی

دکتر محمدعلی مرادی

هر تمدنی ناگزیر است برای اینکه بماند و بالنده باشد، دورنما و یا چشم‌اندازی برای خود داشته باشد تا بتواند درراستای این دورنما و چشم‌انداز با دیدی روشن و شفاف حرکت کرده و تمدن خود را بازسازی کند. اگر تمدنی نتواند این دورنما و چشم‌انداز را تدوین کند و آن را اندیشه‌ی راهنما در حرکت خود قرار ندهد، آن تمدن زوال می‌یابد.

چشم‌انداز، رمانتیسم و رئالیسم سیاه

گفتاری از دکتر ابراهیم فیاض

بحث چشم‌انداز برای ما هم مثل بسیاری کشورهایی که تمنای آینده‌ای دیگر دارند، مطرح است. اما در ساحت مدیریتی کشور این خواست و اراده و طلب کشوری در آینده قدرتمند به یک سند تقلیل پیدا کرده است و ما دلخوشیم که رسیدن به آینده از این طریق امکانپذیر است. از این جهت خواستیم که آینده را بدون توجه به واقعیت‌های کشور بسازیم.