نسبت ما با آمريکا و جهان امروز چيست؟

تاریخ ایجاد در شنبه, 14 تیر 1393 19:20

چرا رابطه‌ داشتن و یا نداشتن با آمریکا برای ما مهم است؟ آمریکا برای ما چه جایگاهی دارد که موضع‌گیری نسبت به آن، جامعه‌ی ما را دوپاره و یا چندپاره می‌کند. اگر آمریکا اتوپیای توسعه‌یافتگی است و ما نیز به دنبال توسعه هستیم، آیا می‌توان گفت که ما نیز رو به سوی آمریکایی شدن داریم؟ در عرصه‌های سبک زندگی، سیاست (اعم از سیاست داخلی و خارجی)، علم و تکنیک، تفکر و هنر، رابطه‌ی کنونی ما با آمریکا، دارای چه وضعیتی است؟ آیا می‌توان در جهان کنونی منزوی شد؟ آیا می‌توان از وضع موجود جهان دوری جست و جهان دیگری را تمنا کرد؟ ما کجای این جهانیم و با آن و درون آن چه می‌توانیم بکنیم؟

بخش تحلیلی

در راستای فهم بهتر این پرسش‌ها، شانزدهمین شماره‌ی مجله‌ی سوره اندیشه، ویژه‌ی خرداد و تیر ماه 93، در مقالات و پرونده‌های خود به موضوعات زیر پرداخته است:

مجله با بحث پیرامون سبک زندگی آمریکایی و حاکمیت ارزش‌های آمریکایی بر جهان امروز آغاز می‌شود. رؤیای آمریکایی و پدیده‌ی مهاجرت به آمریکا از دیگر موضوعات این بخش است که در مقالاتی چون «از پرسه‌زن اروپایی تا مصرف‌کننده‌ی آمریکایی»، «آمریکا پس از اتوپیا»، «آمریکا هیچ‌جاست»، «مهاجرت به پایان تاریخ» و... از علیرضا مرادی، محمدهادی محمودی، محسن راهجردی، محسن اسلامی و... بررسی شده است.

مسئله‌ی سیاست خارجی و نحوه‌ی تعامل ما با جهان و ابرقدرت‌های آن موضوع اصلی دومین بخش مجله است؛ اینکه آیا داشتن سیاست خارجی در نظام روابط بین‌الملل موجود ممکن است، و همچنین آینده‌ی این نظام بین‌المللی چیست. این بخش حاوی مقالاتی چون «دوستانه دشمنی کن»، «دماگوژ»، «ایده‌ی مرز و پرسش مشروعیت»، «سیاست خارجی ایران، بدون ایران» و... از سید موسی دیباج ، ایرج آذرفزا، محمدعلی مرادی، سید جواد طاهایی و... است.

در ادامه‌ی مجله، بحث مطالعات پسااستعماری مطرح شده و این سؤال مورد مداقه قرار گرفته که پسااستعماری‌ها چه کمکی می‌توانند به ما برای خروج از ذیل مدرنیته و دستیابی به یک علوم انسانی متفاوت بکنند. در این بخش مقالاتی چون «پسااستعماری یا ضداستعماری»، «استعمارگراییِ پسااستعمارگرایی»، «حکایت شیفتگی و دشمنی» و... از مهدی معین‌زاده، حمید نساج، اسماعیل نوده فراهانیو... دیده می‌شود.

در بخش بعد، جریان‌های روشنفکری به‌ عنوان پدیده‌ای که ذیل بحث تمایز خود و دیگری معنا می‌شود، مورد توجه قرار گرفته است. همچنین ساحت پراکسیس، به ‌عنوان ساحتی که روشنفکران از آن برمی‌خیزند، در این بخش بررسی شده است. در این بخش مقالاتی چون «از نظر تا عمل»، «روشنفکری در غیاب تفکر و پرسش»، «حرکت در میان مرزها» و... از سید محمدرضا بهشتی، مهدی بنایی، مجید اخگر، علی‌نجات غلامیو... به چاپ رسیده است.

بروز و ظهور خود و دیگری در هنر، در ادامه‌ی مجله مورد بررسی قرار گرفته و اینکه هنر در عصر جهانی‌شدن به چه کار می‌آید و هنر جهانی چیست و آیا هنر می‌تواند قوام‌بخش هویت‌های بومی باشد. در این بخش مقالاتی چون «جهانِ هنر در عصر جهانی شدن»، «دست‌های فراانسان»، «هنر ملی در سایه‌ی سنت هنری»، «هنر و امت واحده» و... از وحید عسکرپور، یوسفعلی میرشکاک، لیلا محرری، علی خدادادی، عرفان لطف‌الهی و... می‌خوانیم.

در انتهای بخش اصلی مجله هم، جهانی ‌شدن نه به ‌عنوان یک نظریه بلکه به ‌عنوان یک حادثه‌ی تاریخی مورد تحلیل قرار گرفته است. در این بخش مقالاتی چون «تاریخ جهان‌شمول و جهان-شهری»، «اتحاد اخلاقی ملل یا لویاتان معتدل جهانی»، «ایرانیان و بایدها و نبایدهای جهانی‌شدن» و... از مهدی پارسا، علی مرادخانی، منوچهر آشتیانی، بیتا نقاشیان، ابوالحسن فیاض انوش و... به چاپ رسیده است.

همچنین در این شماره، محمد خندان متنی از ژان بودریار، سروش سیدی متنی از پل ویریلیو، سید موسی دیباج و مهدی رحیمی متنی از جورجو آگامبن، و عظیمه ستاری متنی از ژان لوک نانسی را ترجمه کرده‌اند.

بازتاب

در شماره‌ی قبل مجله، مقاله‌ی دکتر داوری اردکانی با عنوان «سیاست‌های افراطی در همه‌جای جهان کنونی زمینه‌ها و طرفدارانی دارد» به چاپ رسید. دکتر داوری در این مقاله، به وضع سیاست کنونی جهان پرداخته بودند و طرح سیاست‌های افراطی در جهان توسعه‌نیافته را در نسبت با بیرون افتادگی از زمان و تاریخ، یک درد تاریخی دانسته بودند. انتشار این مطلب، واکنش‌های مختلفی را در پی داشت. چندی از اساتید و دانشجویان در همسخنی با دکتر داوری و یا در نقد ایشان، مطالبی را به دفتر مجله ارسال کردند که این یادداشت‌ها در اول این شماره به چاپ رسیده است. یوسفعلی میرشکاک، اصغر طاهرزاده، سجاد صفار هرندی، اباصالح تقی‌زاده، علیرضا سمیعی و رضا کریمی از جمله‌ی این افراد بودند و دکتر داوری نیز به درخواست مجله سوره، یادداشتی با عنوان «برای عرض امتنان و افسوس و اعتذار» با نظر به این مطالب نگاشته‌اند.

سیاست روز

این شماره از مجله سوره، نگاهی نیز به مسائل روز داشته و در بخش سیاست روز که در انتهای مجله آمده است، پرونده‌ای با موضوع «بحران کریمه» جهت بررسی تقابل شرق و غرب در بستر نزاع اوکراین به چاپ رسیده است. در این بخش مقالاتی از امانوئل والرشتاین، نوام چامسکی، سمیر امین، احمد نادری، مهدی عطایی و مجید بهستانی دیده می‌شود.

اسفار

در ضمیمه‌ی فرهنگی هنری اسفار، در بخش نشر، گفتگویی با مدیر انتشارات تیسا صورت گرفته؛ در بخش معرفی کتاب، تازه‌های کتاب‌ معرفی شده؛ و در بخش نقد کتاب، اثر جدید دکتر مصلح با عنوان «ادراکات اعتباری علامه طباطبایی ره و فلسفه فرهنگ» به بوته‌ی نقد و نظر اساتید کشیده شده است. در این ضمیمه از اساتیدی چون عماد افروغ، جلال پیکانی، یوسفعلی میرشکاک، محمدعلی مرادی، داود میرزایی، فرانک جمشیدی، ابوذر کریمی و... یادداشت‌هایی به چشم می‌خورد.

سوره دیجیتال

با توجه به درخواست مخاطبان عزیز برای ارائه‌ی مجله در فرم دیجیتال، اپلیکیشن اندروید سه شماره اخیر مجله سوره تهیه شده است. هر شماره از مجله، به صورت یک نرم‌افزار مجزا طراحی شده و قابلیت مطالعه تمام صفحات مجله را دقیقا با همان شکل نسخه‌ی چاپی (صفحه آرایی و تصویرسازی‌ها) فراهم می‌کند. شما می‌توانید از طریق مارکت‌های کافه‌بازار، ایران‌اپس و کندو، در بخش اخبار و مجلات به اپلیکیشن مجله فرهنگی تحلیلی سوره اندیشه دسترسی پیدا کرده و شماره دلخواه خود را تهیه کنید.

فهرست مطالب این شماره به شرح زیر است:

سبک زندگی

از پرسه‌زن اروپایی تا مصرف‌کننده‌ی آمریکایی علیرضا مرادی

زمانه‌ی لایف‌استایل محمدهادی محمودی

آمریکا پس از اتوپیا مصاحبه‌ی ناتان گارِدلز با ژان بودریار

رؤیای آمریکایی سیندی درمو

آمریکا هیچ‌جاست علیرضا سمیعی

آزادی از قید تعلق سیدمجتبی احمدنیا

بوته‌ی ذوب گفت‌وگو با دکتر محسن راهجردی

تاریخچه و آمار مهاجرت ایرانیان به آمریکا دکتر محسن اسلامی

مهاجرت به پایان تاریخ دکتر اباصالح تقی زاده طبری

بی‌آیندگی  علی امرایی

از حقوق بشر به حقوق مهاجران دیوید استول

نظام اجتماعی

امرسیاسی و فلسفه ایرج آذرفزا

دوستانه دشمنی کن حمید ملک‌زاده

بیایید باهم خطر کنیم دکتر عارف دانیالی

دماگوژ دکتر یاشار جیرانی

منطق تمایز دکتر محمدعلی مرادی

ایده‌ی مرز و پرسش مشروعیت دکتر سید موسی دیباج 

جنگ اتوماتیک پل ویریلیو

سیاست خارجی ایران، بدون ایران سید جواد طاهایی

نظریه اجتماعي

مفهوم‌سازی از پایین عباس جنگ

ما و مطالعات پسااستعماری دکتر حمید نساج

پسااستعماری یا ضداستعماری؟ اسماعیل نوده فراهانی

تسکین احساسات دکتر محمدعلی مرادی

استعمارگراییِ پسااستعمارگرایی محمدجواد اسماعیلی

استعمار زندگی رسول جوهری

حکایت شیفتگی و دشمنی گفتاری از دکتر مهدی معین‌زاده

تفکر

تنگ‌چشمان نظر به میوه کنند گفتاری از دکتر سید محمدرضا بهشتی

نظریه پدر است و عمل پسر علی نجات غلامی

از نظر تا عمل نسرین مزرعه

روشنفکری در غیاب تفکر و پرسش دکتر مهدی بنایی

حرکت در میان مرزها: روشنفکری، خصوصیت، عمومیت مجید اخگر

هنر و ادب

جهانِ هنر در عصر جهانی شدن دکتر وحید عسکرپور

سیاست هویت داود میرزایی

ریشه‌زدایی و جهانی‌شدن لیلا محرری

هویت به مثابه‌ی تولید فرهنگی آلیسا ای. الیس

دست‌های فراانسان علی خدادادی

خشونتی به سوی اظهار جورجو آگامبن

هنر ملی در سایه‌ی سنت هنری عرفان لطف‌الهی

دوگانه‌ی غلط‌انداز ابوذر کریمی

هرروزینگی انسان ایرانی ابوذر کردی

ایستادن بر آستان جهان محمدمهدی رسولی

هنر و امت واحده یوسفعلی میرشکاک

تاریخ

آفرینش جهان به‌جای بازنمایی جهان ژان لوک نانسی

تاریخ جهان‌شمول و جهان-شهری بیتا نقاشیان

دورانِ فراتاریخیِ رازآمیز دکتر مهدی پارسا

اتحاد اخلاقی ملل یا لویاتان معتدل جهانی لوئیس پی. پوجمان 

پایان تاریخ یا تجدید تاریخ ابوالحسن فیاض انوش

آغاز بسط را لاجرم پایانی است دکتر علی مرادخانی

ایرانیان و بایدها و نبایدهای جهانی‌شدن دکتر منوچهر آشتیانی 

بیگانگی از کانون تمدن غربی و خاطر قومی کیانوش دل‌زنده

برای عرض امتنان و افسوس و اعتذار (یادداشت مهمان شماره 16)