چه چیزی تعیینکنندهی خوب و بد اخلاقی است؟ ارزشگذاریها در زندگی روزمره چگونه اتفاق میافتد و خوب و بد بر چه اساسی تعیین میشود؟ آیا منشأ و قوام امر اخلاقی معرفت است یا زندگی؟ به عبارت دیگر آیا امر اخلاقی از ساحت معرفت بر میخیزد و در همین ساحت قوام و تداوم مییابد یا از بطن زندگی بر میآید و در دل زندگی قوام و جریان مییابد؟ به نظر میرسد اخلاق و نظام اخلاقی بیش از هر چیز ابتدا از معرفت بر میآید و در زندگی جریان مییابد. اخلاق بر مبانی معرفتشناختی استوار میشود و نظم مییابد اما در زندگی روزمره جاری میشود و تجلی و عینیت مییابد.
از قدیمالایام انسان در خانه به دنیا آمده و در آن آرام گرفته است، با خانه بوده و قبل از آنکه هیچ دیوار و چاردیواری بشناسد، خانه را شناخته و در آن زیسته است، با خانه و در خانه شاد بوده و دوری از آن را گواه محزونی خویش دانسته است و هرکجا که سفر کرده، امید بازگشت به آن را در دل داشتهاست، حتی در مواردی! در سفر بیبازگشت خود نیز در همان خاک خانه، آرام گرفته و خاموش مانده است تا آنکه سفر اخروی خود را نیز از همانجا آغاز کند.
مسافران یک اتوبوس نسبت خاصی با هم ندارند و ناچارند که بهصورت فشرده لحظاتی را در کنار هم سپری کنند و بهشدت منتظرند که هرچه سریعتر از یکدیگر دور شوند و به عبارت بهتر از شر یکدیگر خلاص شوند. نسبتی که انسانها با یکدیگر در اتوبوس دارند نمونهی خوبی است برای نشان دادن نسبت کلیای که بین انسانها در یک کلانشهر برقرار است؛ با هم بودن لحظهای، و این یعنی حداقل تعلق و در پی آن حداقل تعهد. شرایطی که زندگی کلانشهری برای بههمریختگی ارزشها فراهم میکند.
حیث التفاتی شناخت ما ناظر به موضوعی جزئی و بخشی نیست؛ بلکه ناظر به کلیت جامعه است. شناخت کلنگر ما با حرکت از ظاهر به باطن جامعه حاصل میشود و لذا منطق حاکم بر محتوای ما اینگونه شده است:
مجلهی سوره نیز سرنوشتی پیوند خورده با سرنوشت انقلاب و فراز و فرودهای آن داشته است و او نیز تنها زمانی میتواند خود را از گرفتار شدن در دام زمانه برهاند و انقلاب اسلامی را همراهی کند که متوجهی باطن و همگام با تحولاتی از جنس انقلاب باشد. تلاشمان این است که خود را از غفلت برهانیم، برای همین به دور از هرگونه توجیه و تئوریپردازی برای توسعهی تغافل، میگوئیم که سوره «آیینه»ی ماست. از سوره همان برون تراود که در اوست. تلاشمان این است که بهجای اصل گرفتن «ژورنالیسم حرفهای»، یعنی مهارت در بهکارگیری فنون، تحول باطنی و تعالی فکری را پیشه کنیم. نمیخواهیم خود را به تکنیسین سرعت، دقت و اثر فرو بکاهیم. کار حرفهای بر مدار مُد میچرخد و مُد بر مدار ذائقهی بشری و ذائقه بر مدار طبع ضعیف انسان و این سیر و حرکت، ناگزیر قهقرایی است.
شماره 87-86 مجله فرهنگی تحلیلی سوره اندیشه منتشر شد
شماره جدید مجله سوره اندیشه نیز بهمانند پنجشش شماره اخیرش، موضوعی محوری دارد که کل مطالب مجله حولوحوش آن میچرخد. موضوع بیستویکمین شماره سوره اندیشه، «نقد» است؛ موضوعی که شعار بیستویکمین نمایشگاه مطبوعات نیز قرار گرفته است. نقد، موضوع مناقشهبرانگیزی است که بسیاری از مجادلات سیاسی و فرهنگی ما، از روشن نبودن مفهوم آن ناشی میشود؛ تا جایی که منتقد را به جرم مفسدهانگیزیاش خاموش میکنند. کار منتقد، حرف زدن است ولی نقد، منتظر شنیده شدن نیست. اینجا است که تفاوت منتقد با معترض و مخالف و مصلح و مفسد روشن میشود.