روایت‌گری دیگر
روایت‌گری دیگر -
امتياز:
3.7
از 5 -
رای دهندگان:
9
نفر
- حجت الاسلام محمدرضا کتابی
مدل و بایسته‌های روایت‌گری سیره‌ی شهدا
مقدمه
پدیده‌ی راهیان‌نور و روایت‌گری در این ایام، یک ظرفیتِ ویژه‌ی تبلیغی است که به برکتِ خون شهدا و اخلاص حضرت امام راحل‌ره و با هدایت و بسترسازیِ فرهنگی حضرت امام خامنهایمدظلهالعالی شکل گرفت. در این ایام، مخاطبی در اختیار راوی قرار می‌گیرد که سرشار از جست‌وجو و انگیزه است و شاید در هیچ جای دیگر با ما پیوند و ارتباط برقرار نکند. جذابیت این پدیده به حدی است که حتی غیرشیعیان و غیرمسلمانان را به خود جلب کرده است و آنان به هوای بوی پیراهنِ یوسف و به انگیزه‌ی درکِ فضای معنوی، راهیِ این دیار و سرزمین شده‌اند؛ سرزمینی که هیچ‌گونه جاذبه مادی ندارد و این زائر برای درک و تجربه‌ی معنویت، پای در این سفر نهاده است.
اگرچه در این مناطق روحِ شهدا حاکم است و فضا معطر به انفاس قدسی شهیدان و حضور ملائکه‌ی رحمت الهی است و این خاک با فطرت انسان سخن می‌گوید و زائر با تمام وجود، رقیق بودن و آرامش را درک می‌کند، اما در این میان راوی می‌تواند هم‌چون علمدار روایت‌گری «شیخ عبدالله ضابط» وارد این ترکیب شده و در پررنگ کردن این فضا و بهره‌مندی کامل زائر، سهم تأثیر خود را ایفا نماید. با توجه به ضرورت استفاده از این فرصتِ معنوی و ایفای نقش و تأثیر مناسب توسط راوی، ضروری است که راوی به حیطه‌ی عمل خود مسلط بوده و مهارت در روایت‌گری داشته باشد که این مهم لوازم و بایسته‌های خود را می‌طلبد.
شاخصه‌های کلان روایت‌گری سیره شهدا
با استفاده از فرمایشات مقام معظم رهبری حضرت امام خامنهایمدظلهالعالی در رابطه با شاخصه‌ها و خصوصیات سخنرانی‌های مذهبی می‌توان شاخصه‌های کلان روایت‌گری را چنین برشمرد:
1ـ ازدیاد محبت: روایت‌گری مطلوب آن است که به افزایش و فوران محبت نسبت به شهدا و ایجاد یک پیوند قلبی و روحی و عاطفی میان زائر و شهدا کمک نماید.
2ـ ازدیاد معرفت: باید در روایت‌گری یک فهم و معرفت جدید نسبت به شهدا و معارف دفاع مقدس ایجاد شود. در اینجا لازم است که راوی محترم برای تنظیم روایت خود به مجموعه معارف اسلام اعم از معارف دینی، فرهنگ شهادت، فرهنگ جهاد، فرهنگ انتظار و معارف جنگ و دفاع مقدس توجه داشته باشد و دقیقاً این شاخصه است که هویت و سبک روایت‌گری راوی طلبه و راوی سیره شهدا را از دیگر راویان متمایز می‌گرداند.
3ـ ازدیاد تعهد و اطاعت: بیان نوع روایت از جنگ و شهدا باید تعهدزا باشد و زائر را به یک تعهد و عهد جدید برساند و به نقطه‌ای برسد که با شهدا پیمان و میثاق ببندد و آبشار محبت و معرفت را در جویبار اطاعت جاری سازد.
از این‌رو راوی باید به مخاطب بفهماند که توریست و گردش‌گر نیست؛ بلکه زائر است و زیارت فلسفه، آداب، آثار، پاداش، دعا و خواسته‌ای دارد و در آخر عهد و پیمانی.
شاخصه‌ها و خصوصیات راوی
1ـ با شهدا پیوند روحی، معنوی و عاطفی داشته باشد:
راوی باید خود به سخنی که می‌گوید اعتقاد و باور داشته باشد و روایت را از عمق جان و صفای باطن ارائه نماید و چون سخن از دل برآید، لاجرم بر دل نشیند. این مهم حاصل نمی‌شود مگر با پیوند عمیق روحی و عاطفی و باطنی راوی با شهدا و منطقه‌ی عملیاتی و در این صورت است که راوی واسطه‌ای می‌شود میان شهدا و زائر.
توسل به وجود مقدس شهدا و خودسازی معنوی و زیستِ مؤمنانه‌ی ما را در دست‌یابی به این هدف کمک و یاری می‌رساند و به قول یکی از راویان موفق، سبک و شیوه یک سال زندگی انسان در ایام راهیان نور در روایت‌گری انسان جلوه و ظهور پیدا می‌کند.
2ـ آگاه، بصیر و عالم به حیطه کار خود باشد: از این‌رو باید به نقطه مختصاتِ معنوی، تاریخی و جغرافیایی دفاع مقدس آگاه و مسلط باشد تا بتواند به سؤالات و عطش زائر پاسخ دهد.
3ـ به کلیت دفاع مقدس نگاه جامع و مجموعه‌نگر داشته باشد: بسیاری را از روایت‌گری‌ها به موضوع شهید و شهادت منحصر شده است و در این میان برخی فقط به بعد عاطفه و احساس می‌پردازند که در جای خود البته بسیار مهم و اساسی است. از این‌رو شایسته است که در بیان سیره‌ی شهداء، علاوه بر بعد عاطفی و احساسی به ابعاد دیگر نیز اشاره شود که عبارت‌ند از:
1- بعد انگیزه (اهداف و خواسته‌ها و آرزوهای شهدا)
2- بعد اندیشه (تفکر و عقلانیت دینی و ایمانی و انقلابی شهدا)
3- بعد رفتار (بیان عملکرد و رفتار مؤمنانه و دین‌مدارانه و ولایت‌مدارانه شهدا)
در کنار این مهم، راوی باید به مجموعه‌ی پازل جنگ و دفاع مقدس توجه داشته باشد و موضوعات متنوع دیگری هم‌چون: اهداف دشمن از تجاوز، ریشه‌های تاریخی، جهانی و منطقه‌ای جنگ، ویژگی‌های خاص این جنگ، مبانی دفاع مقدس، اصول و ستون‌های دفاع مقدس، ارکان دفاع مقدس اعم از امام، شهدا و رزمندگان و ساختار و شاخصه جبهه مقابل اعم از صدام، رژیم‌های منطقه و نظام سلطه‌ی جهانی، استراتژی امام در جنگ، خلاقیت و نوآوری در جنگ، زیبایی‌های دفاع مقدس، آثار و برکات دفاع مقدس، دشمن‌شناسی و صدها موضوع دیگر مرتبط با دفاع مقدس را مدنظر داشته باشد و متناسب با نیاز و سطح مخاطب ارائه نماید. بررسی و رصد کردن تحلیل‌ها و بیانات مقام معظم رهبری حضرت امام خامنهایمدظلهالعالی در موضوع شهدا و دفاع مقدس می‌تواند ما را به این نگاه نزدیک کند.
4- اتقان روایت‌گری (مستند صحبت نمودن و پرهیز از موارد اختلافی و مشکوک و مواردی که ممکن است برای مخاطب شبهه و سؤال ایجاد نماید).
توجه و تسلط به شیوه‌ها و قالب‌های روایت‌گری
یک راوی موفق علاوه بر توجه و دقت در بایسته‌ها و شاخصه‌های راوی و روایت، می‌بایست به شیوه‌ها و قالب‌های روایت‌گری و چگونگی ارائه‌ی مطلوب روایت، آشنایی و تسلط داشته باشد و به تعبیری «مهندس روایت‌گری» باشد. بر این اساس آموزش و مهارت در اصول روایت‌گری هم‌چون شناخت موضوع، مخاطب‌شناسی، شناخت اقتضائات زمانی، مکانی، مناسبت‌ها، شرایط داخلی، جهانی و بین‌المللی و علاوه بر آن انتخاب محتوای غنی برای بحث و توجه به ساختار روایت‌گری اعم از نحوه ورود مناسب، چینش منطقی مباحث و گریز و گره و خروج متناسب و نیز توجه به تکنیک‌ها و شیوه‌های روایت‌گری در مخاطبین، اماکن و شرایط مختلف مانند شروع و آغاز سفر، پایان سفر، یادمان، اتوبوس، پادگان و... راوی را به مهندسی روایت‌گری آشنا و نزدیک می‌گرداند و روایت خود را نه متناسب با دانسته‌ها بلکه متناسب با بایسته‌ها و نیازمندی‌های مخاطب تنظیم و طراحی و به عبارتی مهندسی می‌نماید.
*محقق و پژوهشگر دفاع مقدس در معاونت پژوهش و مطالعات راهبردی موسسه روایت سیره شهداء.
ارتباط با ما:
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
مطالب مرتبط:
محل شهادت شهید، محل اراده‌ی الهیه است
ماهنامه فرهنگی تحلیلی سوره اندیشه
حیث التفاتی شناخت ما ناظر به موضوعی جزئی و بخشی نیست؛ بلکه ناظر به کلیت جامعه است. شناخت کل‌نگر ما با حرکت از ظاهر به باطن جامعه حاصل می‌شود و لذا منطق حاکم بر محتوای ما اینگونه شده است:
درباره ما
مجله‌ی سوره نیز سرنوشتی پیوند خورده با سرنوشت انقلاب و فراز و فرودهای آن داشته است و او نیز تنها زمانی می‌تواند خود را از گرفتار شدن در دام زمانه برهاند و انقلاب اسلامی را همراهی کند که متوجه‌ی باطن و همگام با تحولاتی از جنس انقلاب باشد. تلاشمان این است که خود را از غفلت برهانیم، برای همین به دور از هرگونه توجیه و تئوری‌پردازی برای توسعه‌ی تغافل، می‌گوئیم که سوره «آیینه»ی ماست. از سوره همان برون تراود که در اوست. تلاشمان این است که به‌جای اصل گرفتن «ژورنالیسم حرفه‌ای»، یعنی مهارت در به‌کارگیری فنون، تحول باطنی و تعالی فکری را پیشه کنیم. نمی‌خواهیم خود را به تکنیسین سرعت، دقت و اثر فرو بکاهیم. کار حرفه‌ای بر مدار مُد می‌چرخد و مُد بر مدار ذائقه‌ی بشری و ذائقه بر مدار طبع ضعیف انسان و این سیر و حرکت، ناگزیر قهقرایی است.
نقد
شماره 87-86 مجله فرهنگی تحلیلی سوره اندیشه منتشر شد
شماره جدید مجله سوره اندیشه نیز به‌مانند پنج‌شش شماره اخیرش، موضوعی محوری دارد که کل مطالب مجله حول‌وحوش آن می‌چرخد. موضوع بیست‌ویکمین شماره سوره اندیشه، «نقد» است؛ موضوعی که شعار بیست‌ویکمین نمایشگاه مطبوعات نیز قرار گرفته است. نقد، موضوع مناقشه‌برانگیزی است که بسیاری از مجادلات سیاسی و فرهنگی ما، از روشن نبودن مفهوم آن ناشی می‌شود؛ تا جایی که منتقد را به جرم مفسده‌انگیزی‌اش خاموش می‌کنند. کار منتقد، حرف زدن است ولی نقد، منتظر شنیده شدن نیست. اینجا است که تفاوت منتقد با معترض و مخالف و مصلح و مفسد روشن می‌شود.
خرید
10000تومان
- قیمت روی جلد
- ارسال رایگان به سراسر نقاط کشور
- زمان تحویل حداکثر 5 روز
10000تومان
- قیمت روی جلد
- ارسال رایگان به سراسر نقاط کشور
- زمان تحویل حداکثر 5 روز
60000تومان
- با احتساب 20% تخفیف
- ارسال رایگان به سراسر نقاط کشور
- زمان تحویل حداکثر 5 روز
4000تومان
- با احتساب 60% تخفیف
- دریافت از مارکتهای اندروید
- همسان با نسخه چاپی