تنها برای یادگاری

شهید مهدی فلاحت‌پور

با مرتضی آوینی آشنا شده بودیم و قرار شد به منطقه‌ی جنگی برویم و برنامه تهیه کنیم، یکی از بهترین فیلمبردارهای مجموعه را به نام «بهروز فلاحت‌پور» به من معرفی کرد که بسیار خوش‌اخلاق و خوش‌ذوق و خوش‌فکر بود. یکی از خصوصیات آقا مرتضی این بود که به‌هیچ‌وجه امر و نهی نمی‌کرد و دستور نمی‌داد اگر هم مطلبی را لازم بود تفهیم کند، خیلی ظریف و هنرمندانه می‌گفت و تفهیم می‌کرد و... معمولاً بچه‌ها دوربین و فیلم و امکانات را می‌گرفتند و به سلیقه‌ی خودشان فیلم می‌گرفتند، اغلب به صورت پراکنده و از زمین و آسمان و بمباران و شهادت‌ها و غیره فیلم می‌گرفتند و با رزمندگان گفت‌وگو می‌کردند و تحویل می‌دادند و این آقا مرتضی بود که با هنرمندی تمام، شبانه‌روز این‌ها را کنار هم مونتاژ می‌کرد و با صدای ملکوتی خودش جان به آن می‌بخشید.

سید مرتضی چه کسانی را پیش‌نماز نمی‌کرد؟

گفت‌و‌گو با محسن مومنی شریف*

وضعیت حوزه هنری،‌ قبل از ورود سید مرتضی آوینی چگونه بود و به چه چیزی می‌پرداخت؟

به قتلگاه می‌روم

چند خاطره از محمد حسین قدمی

محمد حسین قدمی، خاطره‌نگار دفاع مقدس، 23 سال است مسئولیت «شب خاطره» در حوزه هنری را به عهده دارد. عکاس دفاع مقدس نیز می‌باشد که در سال 65 با سید مرتضی آوینی آشنا می‌شود و این آشنایی تا شهادت سید مرتضی ادامه می‌یابد. مطلب زیر بخشی از خاطرات ایشان است.

بعدِ آقا سید مرتضی...

گفت‌وگو با نصرالله قادری

می‌خواهم گفت‌وگو را از آخر شروع کنم، در حال حاضر شما چه نسبتی با آقای آوینی دارید، آیا در کار و زندگی شما حضور دارد؟

به نام خداوند قلم، زیبایی و عشق. نظر اطرافیان این است که مرتضی هم‌چنان با من زندگی می‌کند، کسی که ارتباط عقیدتی با این شهید داشته است امکان ندارد از زندگی‌اش حذف شود. مگر عقیده برگردد. و چون عقیده برای ما مثل پیراهن نیست که آن را عوض کنیم و ناگهان متحول شویم چنین تغییری خیلی غریب است. مرتضی همانی بود که بود و در زندگی خود ادا نداشت. در مجله‌ی سوره آدم‌های مختلفی بودند. گروهی بودند که نسبت عقیدتی با او نداشتند اما آقا سید مرتضی می‌خواست آن‌ها را جذب کند و اتفاقا، امروز بیش‌ترین نان را هم از این شهید آن‌ها می‌خورند.

آن صدای ماندگار*

جواد محقق

با نام و نوشته‌های شهید بزرگوار اهل قلم «سیدمرتضی آوینی» از اواسط دهه‌ی شصت آشنا شدم. عمق اطلاع، ارتفاع اندیشه و سلامت نگاهش جاذبه‌ای شگفت داشت و توانست مرا نیز چون دیگر عاشقان اندیشه به میعادگاه کلامش بکشاند و بر سفره‌ی سخنش بنشاند.

به سادگی چای خوردن

یوسفعلی میرشکاک

در باب مجله‌ی سوره و نحوه‌ی سردبیری آن چه می‌توانم گفت که به کاری بیاید؟ هنوز هم گمان می‌برم که مجله در روزگار سیدمحمد آوینی و سیدمرتضی آوینی به یک نحو اداره می‌شد؛ برای این‌که چشم‌انداز دو برادر، یکی بود؛ الا این‌که سیدناالشهید جهد می‌کرد دایره‌ی کار گسترده‌تر شود؛ و از ویژه‌ی ادبیات و مقالات، به ویژه داستان و سینما و تئاتر و ... الخ، رسید که با شهادت وی این برج و بارو فرو ریخت.

بچه‌های آنارشیست آقامرتضی*

سیدعلی میرفتاح

اهل مهر نبودم. یا لااقل خیال می‌کردم که نیستم. به اصطلاح آن ایام «سوره‌ای» بودم و فکر می‌کردم برای هر نوع فعالیت فرهنگی هنری، سوره کفایت می‌کند. سوره را کسی نمی‌خرید و کسی هم نمی‌خواند. چرا؛ اهل مجله و روزنامه ـ‌ همان گروه قلیلی که بار خواندن یک ملت را به دوش می‌کشند ـ می‌خواندند. اتفاقاً خیلی هم نفود کلام داشت و تأثیرگذار بود. اما روز تشییع جنازه‌ی آقامرتضی، یوسف میرشکاک انبوه عزاداران را که دید گفت، بلکه با حسرت گفت: «اگر این‌ها سوره می‌خواندند وضع ما اینی نبود که هست.» وضع ما خیلی هم بد نبود. به قول خود آقامرتضی «سوره اول هر ماه، با پانزده روز تأخیر منتشر می‌شد!» کم‌کم پانزده روز داشت کش می‌آمد و گرفتن پول از حوزه سخت و قطره‌چکانی می‌شد و جمع داشت از هم می‌پاشید، که البته بعد از «سیدناالشهید» پاشید.

آن روزهای شیرین...

راضیه تجار

به حوزه هنری که می‌آمدم احساس حوایی را داشتم در بهشت. کافی بود از آن در بزرگی که به خیابان حافظ باز می‌شود قدم پیش بگذاری تا آن درخت‌های تودرتو را ببینی، درختانی بلند قامت، افراشته، سرسبز و گل‌ها همه بهشتی. حوضی و فواره‌ای. پروانه‌هایی با بال‌هایی به نرمی رویا و پرندگانی که صدایشان رساتر از بوق ماشین‌ها بود. در این فضا هنرمند‌ها بهم که می‌رسیدند سلام بود و سلام.

یک دسته ریحان

زهرا زوّاریان

یک دسته ریحان داد به ریحانه و گفت: مواظب مادرت باش.

تشییع شهید

-

تصاویر مراسم تشییع پیکر شهید

موتوا قبل ان تموتوا

سیدمهدی شجاعی

شهیدان سلام.

سلام بر آن روز که زاده شدید. سلام بر آن ایام نورانی که زیستید و سلام بر آن لحظات شیرین وصال که به معشوق پیوستید.

آخرین میهمان شما و آخرین مسافر ما «مرتضی» بهانه‌ای شده است تا ما پر و بال سوختگان، این سوی مرزماندگان، بی‌پروانگان، از پرواز جاماندگان و دردمندان و حسرت‌کشان و غبطه‌خوران، تا ما هجران‌کشیدگان و حرمان‌دیدگان، در زیر چادر افسوس، سر بر شانه‌ی هم گذاریم و دردهای پنهانی خویش را مویه کنیم.

شهادت جوهر آدمی را آشکار می‌کند

دکتر رضا داوری اردکانی

من و شهید عزیز آوینی یک‌دیگر را نمی‌دیدیم یا بسیار کم می‌دیدیم. اما با هم بسیار دوست بودیم. دوستانی که یک‌دیگر را نمی‌بینند ظاهراً دوستان عجیبی هستند؛ ولی دوستی ما عجیب نبود. دوستی حقیقی و یک‌رنگی و هم‌جهتی بود. نمی‌دانم اگر از او وجه این دوستی را می‌پرسیدند چه جواب می‌داد؛ اما پس از آن‌که آوینی به فوز شهادت رسید، من داغ آتشی در دل خود احساس کردم و دانستم که دوستی ما چیزی بیش از دوستی‌های رسمی بوده است. ما که یک‌دیگر را نمی‌دیدیم از کجا دوست شده بودیم؟

آن روز سخت...

هدایت الله بهبودی

21 /71/1 - شنبه

از نیمه‌شب گذشته بود که تلفن زنگ زد. مرتضی بهرامی بود. از حال و هوای آقای کمری پرسید و من هم خلاصه‌ی مکالمه‌ام را که پیش از ساعت 9شب با همسر آقای کمری انجام داده بودم به آگاهی او رساندم؛ و این‌که فردا باید ساعت 6:30 مطب دکتر باشیم برای مشورت با ایشان برای عمل جراحی. آخر کلامش گفت: «شنیدی که سید مرتضی شهید شد؟ گفتم: «کی؟» گفت: «سید مرتضی آوینی!» ماتم برد. حیرت کردم. «... سید مرتضی؟ کجا؟ کی؟»

آوینی کیست؟

علی امرایی

24 سال از شهادت سید مرتضای آوینی می‌گذرد؛ اگر نگوییم برای ما زنده‌تر شده است، هم‌چنان برای ما زنده است و خاطرش همواره با ماست.